Państwowa Straż Pożarna jest to zawodowa, umundurowana i wyposażona w specjalistyczny sprzęt formacja przeznaczona do walki z pożarami, klęskami żywiołowymi i innymi miejscowymi zagrożeniami. Nad sprawnym funkcjonowaniem PSP czuwają kolejno Komendant Główny PSP, Komendanci Wojewódzcy PSP, Komendanci Miejscy/ Powiatowi oraz dowódcy JRG.
Państwowa Straż Pożarna została powołana l lipca 1992 roku. Od tego czasu funkcjonowanie straży pożarnej w naszym kraju zmieniło się o 180 stopni. Świetne wyszkolenie oraz wyposażenie sprawiło, że jest to formacja, która w oczach społeczeństwa jest bardzo wysoko oceniana. Na dzień dzisiejszy strażacy nie tylko gaszą pożary. Głównym ich zadaniem jest walka z klęskami żywiołowymi i innymi miejscowymi zagrożeniami, głównie wypadkami komunikacyjnymi. Dużym odsetkiem są działania medyczne.
Państwowa Straż Pożarna jest organizatorem krajowego systemu ratowniczo-gaśniczego mającego na celu ochronę życia, zdrowia oraz mienia podczas:
- walki z pożarami i innymi klęskami żywiołowymi,
- ratownictwa technicznego,
- ratownictwa chemicznego,
- ratownictwa ekologicznego,
- ratownictwa medycznego.
Do zadań Państwowej Straży Pożarnej należy:
- rozpoznawanie zagrożeń pożarowych i innych miejscowych zagrożeń,
- organizowanie i prowadzenie akcji ratowniczych w czasie pożarów, klęsk żywiołowych lub likwidacji miejscowych zagrożeń,
- wykonywanie pomocniczych specjalistycznych czynności ratowniczych w czasie klęsk żywiołowych lub likwidacji miejscowych zagrożeń przez inne służby ratownicze,
- kształcenie kadr dla potrzeb Państwowej Straży Pożarnej i innych jednostek ochrony przeciwpożarowej oraz powszechnego systemu ochrony ludności,
- nadzór nad przestrzeganiem przepisów przeciwpożarowych,
- prowadzenie prac naukowo-badawczych w zakresie ochrony przeciwpożarowej oraz ochrony ludności,
- współpraca z Szefem Krajowego Centrum Informacji Kryminalnych w zakresie niezbędnym do realizacji jego zadań ustawowych,
- współdziałanie ze strażami pożarnymi i służbami ratowniczymi innych państw oraz ich organizacjami międzynarodowymi na podstawie wiążących Rzeczpospolitą Polską umów międzynarodowych oraz odrębnych przepisów,
- realizacja innych zadań wynikających z wiążących Rzeczpospolitą Polską umów międzynarodowych na zasadach i w zakresie w nich określonych.
Państwowa Straż Pożarna składa się z Komendy Głównej PSP, 16 Komend Wojewódzkich, 335 Powiatowych / Miejskich. W całej Polsce funkcjonuje 515 Jednostek Ratowniczo Gaśniczych. Oprócz tego w pięciu miejscach Polski funkcjonują szkoły pożarnicze. Szkoła Główna Służby Pożarniczej w Warszawie, Centralna Szkoła PSP w Częstochowie, Szkoły Aspirantów w Krakowie i Poznaniu oraz Szkoła Podoficerska w Bydgoszczy. W strukturach Państwowej Straży Pożarnej funkcjonuje również Centrum Naukowo-Badawcze Ochrony Przeciwpożarowej (CNBOP) w Józefowie oraz Centralne Muzeum Pożarnictwa w Mysłowicach.